Z zadowoleniem przyjmujemy ogłoszoną dziś (19 lutego 2025) przez Komisję Europejską nową Wizję dla Rolnictwa i Żywności, w której ponownie zobowiązano się do zaprezentowania (jakże już spóźnionych!) reform w przepisach dotyczących dobrostanu zwierząt hodowlanych.

„Zachowania konsumentów kształtują nowe oczekiwania społeczne dotyczące żywności, w szczególności związane z dobrostanem zwierząt i pochodzeniem produktów. Przy odpowiednim wsparciu może to stworzyć nowe możliwości dla rolników. Aby zająć się tą kwestią, Komisja będzie ściśle współpracować z rolnikami, przedstawicielami łańcucha żywnościowego i społeczeństwa obywatelskiego i na tej podstawie przedstawi wnioski dotyczące przeglądu obowiązujących przepisów dotyczących dobrostanu zwierząt, w tym swojego zobowiązania do stopniowego wycofania klatek. Przegląd ten będzie oparty na najnowszych dowodach naukowych i uwzględni skutki społeczno-gospodarcze dla rolników i łańcucha rolno-spożywczego, zapewniając wsparcie i odpowiednie okresy przejściowe i ścieżki transformacji w odniesieniu do poszczególnych gatunków.”.

Wizja UE dla rolnictwa i żywności, str. 27

Jednocześnie podkreślamy, że KE musi przedstawić jasne i konkretne cele, aby zrealizować obiecany zakaz chowu klatkowego i przeprowadzić modernizację przepisów zgodną z najnowszymi zaleceniami naukowymi. Niezbędne jest także wyznaczenie harmonogramu kolejnych kroków prowadzących do zakazu klatkowego oraz przygotowanie rozwiązań finansowych dla hodowców, by mogli przejść na lepsze systemy hodowli.

Co nowa Wizja oferuje zwierzętom?

Wizja, zaprezentowana przez komisarza ds. rolnictwa i żywności Christophe'a Hansena i wiceprzewodniczącego wykonawczego Raffaele Fitto, wyjaśnia, że Komisja:

przedstawi opierające się na najnowszych dowodach naukowych „zrewidowane projekty zmian w istniejących przepisach dotyczących dobrostanu zwierząt”, w tym także swoje „zobowiązanie do stopniowego wycofywania klatek”;
będzie kontynuować prace nad podniesieniem światowych standardów dobrostanowych uznawanych za obszar „kluczowy dla zapewnienia konkurencyjności”;
zagwarantuje, że przyszłe projekty – takie jak te dotyczące dobrostanu zwierząt – „będą stosować te same standardy dla produktów wytwarzanych w UE i tych importowanych z krajów trzecich”;
wypracuje „kompleksowy plan” dotyczący „zarówno sposobu produkcji, jak i konsumpcji białka w UE”;
rozważy wprowadzenie systemu znakowania żywności w odniesieniu do dobrostanu zwierząt.

Potrzebne są konkrety

Komisja kilkakrotnie już zobowiązywała się do „modernizacji istniejących unijnych standardów w zakresie dobrostanu zwierząt” oraz zapewniała, że opublikuje obiecane propozycje legislacyjne związane z Końcem Epoki Klatkowej w 2026 r., a rok 2025 r. wykorzysta do przeprowadzenia konsultacji z zainteresowanymi stronami.

W odpowiedzi na udaną Europejską Inicjatywę Obywatelską „Koniec Epoki Klatkowej”, podpisaną przez ponad 1,4 miliona obywateli UE i kierowaną przez Compassion in World Farming, Komisja podjęła w 2021 r. jasne i prawnie wiążące zobowiązanie do wprowadzenia do 2023 r. propozycji legislacyjnych mających na celu wycofanie chowu klatkowego do 2027 roku. Niestety, poprzednia Komisja nie wywiązała się ze swojej obietnicy, pomijając ten temat w swoich działaniach. W związku z tym Komitet Obywatelski Europejskiej Inicjatywy Obywatelskiej podjął działania prawne w celu pociągnięcia Komisji do odpowiedzialności w Trybunale Sprawiedliwości UE.

Małgorzata Szadkowska, prezeska polskiego oddziału Compassion in World Farming ocenia opublikowaną Wizję:

„Jak zawsze: diabeł tkwi w szczegółach i tych brakuje. Cieszę się z ponownego zobowiązania do przeprowadzenia reform w temacie dobrostanu zwierząt i akcentowania mocno spóźnionego już zakazu stosowania klatek w hodowli, jednak nie możemy dopuścić do dalszych opóźnień.

Jako organizacja założona przez hodowcę, od lat podkreślamy, że hodowli w Polsce czy Europie zakazać nie planujemy, ale walczymy o lepszą wizję rolnictwa. Czyli taką, gdzie wysoki dobrostan zwierząt i zrównoważony rozwój dla ochrony środowiska są kluczowe. Dlatego będziemy kontynuować nasze działania, także w kontekście skargi do TSUE, aby zagwarantować, że Komisja Europejska wywiąże się ze swojej obietnicy odesłania klatek do historii i to w ramach konkretnie określonego harmonogramu”.

Dobrostan zwierząt w nowej Wizji dla rolnictwa i żywności